Citrus limon ponderosa, Cytryna ponderoza to roślina która łączy w sobie zalety skarłowaciałego drzewka oraz bardzo dużych, jadalnych i smacznych owoców, dzięki czemu można ją hodować w doniczkach.
Wyhodowano ją w Stanach Zjednoczonych 1887 roku mieszając pomelo (Citrus maxima) z cytronem (Citrus medica). Do Polski trafiła z Kanady w latach sześćdziesiątych. Sprowadził ją Profesor Szczepan Pieniążek z Instytutu Sadownictwa w Skierniewicach, stąd też stała się popularna pod nazwą „cytryna profesora Pieniążka” lub „cytryna skierniewicka”.
To roślina pełna zalet. Jak na cytrusa charakteryzuje się imponującym rozmiarem owocu, który może ważyć ponad kilogram! Czasem jest mylony z pomelo.
Cytryna ponderosa ma mniej soczysty miąższ niż zwykła cytryna, ale nieco mniej kwaśny. W doniczce drzewko nie urośnie dużo więcej niż metr.
Kwitnie przez cały rok i zawiązuje owoce, a te zawiązane nie hamują wzrostu kolejnych.
W cieplejszych klimatach często zdobi przydomowe ogródki dorastając nawet do kilku metrów, ale jest wrażliwa na zimno i marznie przy spadku temperatury poniżej zera. Dlatego w Polsce tylko latem można ją wystawić na balkon lub taras. W szklarni oczywiście może rosnąć.
Cytryna skierniewicka potrzebuje słońca więc najlepiej jej jest na parapecie południowym. Kupiona jako drzewko zaowocuje już w pierwszym roku.
Dlaczego warto uprawiać w domu cytrynę ponderozę?
Zastosowanie w kuchni
Kwitnące i owocujące drzewko pięknie pachnie. Nawet tak intensywnie, szczególnie wieczorem, że nie zaleca się stawiać jej w sypialni, bo pachnie za mocno.
Możemy mieć swoje cytrusy, które nie przejechały tysięcy kilometrów. Skórka z cytryny skierniewickiej jest niezwykle aromatyczna i najcenniejsza do jedzenia. Znakomita do ciast deserów, herbaty i na nalewki. Skórka nadaje się do kandyzowania. Skórkę można dodać do warzyw, makaronów i owoców morza.
Sok można wyciskać i używać do dressingów do sałatek, sosów oraz pieczonych mięs i smażonych potraw. Sok można również mieszać z lemoniadami, koktajlami i napojami musującymi.
Cytryny Ponderosa dobrze komponują się z przyprawami, takimi jak cynamon, goździki, imbir i płatki czerwonej papryki, ziołami, takimi jak liść laurowy, oregano, rozmaryn i tymianek, mięsem, w tym drobiem, indykiem, rybami, innymi owocami morza, jagodami, kokosem, papryką, gorzką czekoladą i serami, takimi jak parmezan, mozzarella i gruyere.
Cytryny można również przerabiać na przetwory, dżemy lub inne produkty do smarowania.
Cytryny Ponderosa nie nadają się do suszenia, ale istnieje wiele sposobów na ich zachowanie. Można je na przykład mrozić. Pokrój je i zamroź w zamkniętej plastikowej torbie. Całe owoce można konserwować w soli do dłuższego użytku.
Korzyści zdrowotne
Owoce cytryny skierniewickiej są najbardziej dojrzałe pod koniec grudnia. Wzrasta w nich zawartość cukru, a spada kwasu. W tym okresie można je jeść jak grejpfruty.
Cytryna skierniewicka ma też działanie lecznicze. Cytryny Ponderosa są pełne witamin, w tym wapnia, żelaza, błonnika i przeciwutleniaczy. Wiele z tych witamin zostało powiązanych ze zmniejszeniem skutków chorób zapalnych, takich jak choroba Leśniowskiego-Crohna, cukrzyca i choroby serca. Wiadomo również, że poprawiają stan skóry poprzez zwiększenie produkcji kolagenu.
- sok wykorzystujemy w leczeniu stawów
- Sok, owoce, kwiaty i młode pędy stosujemy przy impotencji, chorobach kobiecych, nadciśnieniu, miażdżycy i wysokim poziomie cholesterolu
- Kwiaty zalane wódką po kilkudniowej maceracji dają krople do herbaty o działaniu antydepresyjnym, przeciwnowotworowym, afrodyzującym, nasennym, obniżającym ciśnienie i przeciwmiażdżycowym, ściągającym, moczopędnym i przeciwgorączkowym.
