Nadnercza to sparowane gruczoły dokrewne zlokalizowane za otrzewną w okolicy lędźwiowej. Są bardzo małe, ale pełnią jedną z najważniejszych funkcji – pozwalają organizmowi radzić sobie ze stresem.
Nadnercza wpierają nasz organizm w przywróceniu równowagi psychofizycznej po chorobach, urazach czy problemach osobistych skutkujących długotrwałym stresem. Od ich pracy zależy poziom energii, zdrowie psychiczne i ogólna jakość naszego życia.
Zmęczenie nadnerczy nie jest akceptowaną diagnozą medyczną. Jest to potoczne określenie stosowane do zbioru niespecyficznych objawów, takich jak bóle ciała, zmęczenie, nerwowość, zaburzenia snu i problemy z trawieniem.
Nadnercza wytwarzają różne hormony niezbędne do życia. Termin medyczny „niewydolność nadnerczy” odnosi się do niewystarczającego wytwarzania jednego lub więcej z tych hormonów w wyniku choroby lub zabiegu chirurgicznego.
Oznaki i objawy niewydolności nadnerczy mogą obejmować:
- Zmęczenie
- Bóle
- Niewyjaśniona utrata wagi
- Niskie ciśnienie krwi
- Zawroty
- Wypadanie włosów na ciele
- przebarwienia skóry (hiperpigmentacja)
„Zmęczenie nadnerczy” jest określeniem na łagodniejszą formę związaną z przewlekłym stresem i odpowiedzią fizyczną organizmu. Pozostaje jednak wciąż teorią, ponieważ przeprowadzone na ten temat nieliczne badania i przeglądy badań napotkały „problemy metodologiczne i szereg czynników zakłócających”. Dlatego dziś wszelkie zalecenia prozdrowotne mogą być wskazywane, ale ostrzega się przed stosowaniem niesprawdzonych suplementów. Trzeba mieć na uwadze, że przyjęcie takiej diagnozy może zamaskować inne problemy z bardzo podobnymi objawami i pozostawić prawdziwą przyczynę – taką jak np. depresja lub fibromialgia – niezdiagnozowaną.
Funkcje nadnerczy
Narządy te są częścią układu hormonalnego i pomagają wytwarzać ponad 50 rodzajów hormonów, między innymi: glukokortykoidy, mineralokortykosteroidy, adrenalinę i wiele innych. Wszystkie te hormony wpływają na ważne funkcje organizmu:
- wspomagają procesy metaboliczne – regulują poziom glukozy i procesy zapalne;
- przygotowują organizm na reakcję na stres – do walki lub ucieczki;
- wpływają na dojrzewanie;
- utrzymują prawidłowy stosunek soli i wody w organizmie;
- utrzymują ciążę;
- są odpowiedzialne za produkcję hormonów płciowych – testosteronu i estrogenu.
Nadnercza pozwalają organizmowi odpowiednio zareagować w stresujących okolicznościach, co ewolucyjnie chroniło nas przed śmiercią. Jednak we współczesnym świecie jesteśmy narażeni na nadmiar stresorów: intensywna praca, brak ruchu, brak snu, złe nawyki, niezrównoważone odżywianie, silnie emocjonalne życie osobiste. Wszystko to wpływać na zaburzenie pracy nadnerczy i ich dysfunkcje.
Objawy zmęczenia nadnerczy
Naruszenie pracy tych narządów prowadzi do zmniejszenia produkcji hormonów, w tym kortyzolu, hormonu stresu. W ciężkich postaciach niedobór hormonów prowadzi do rozwoju choroby Addisona – poważnego naruszenia funkcji organizmu skutkującego nawet zagrożeniem życia. Zasadniczo jest wywoływany przez choroby autoimmunologiczne, ale w niektórych przypadkach może go powodować silny stres.
W łagodniejszym stopniu zmęczenie nadnerczy czy hipoadrenia nie wymagają pilnej pomocy lekarskiej, ale osłabia siły organizmu i znacznie zmniejszają witalność.
Objawy hipoadrenii:
- zmęczenie rano i po południu, kłopoty z przebudzeniem;
- objawy alergiczne, choroby autoimmunologiczne;
- silne pragnienie słonych, słodkich i tłustych potraw;
- depresja, zwiększony niepokój;
- zawroty głowy, drętwienie opuszków palców, ból pleców;
- brak równowagi hormonalnej, problemy skórne;
- zmniejszone pożądanie seksualne i zdolność radzenia sobie ze stresem;
- zaburzenia pamięci, zwiększone napięcie przedmiesiączkowe, chroniczne zmęczenie.
Osoby ze zmęczeniem nadnerczy mają tendencję do odczuwania wzrostu energii około godziny szóstej wieczorem i odczuwania silnej senności około godziny 21-22, nie położenie się w tym czasie do łóżka skutkuje wzrostem energii, która potem nie pozwala zasnąć i w pełni odpocząć podczas snu. Brak energii zmusza do zwiększonego spożycia kofeiny w różnych postaciach: kawy, napojów gazowanych, używek, co dodatkowo wyczerpuje nadnercza i układ nerwowy.
Jak wspomóc nadnercza?
Naturalne metody lecznicze pomagające przywrócić zdrowie nadnerczy:
- Czas na relaks – ćwiczenia gimnastyczne i oddechowe pomogą Ci się zrelaksować po ciężkim dniu w pracy.
- Pełen sen i odpowiednia ilość snu – produkcja kortyzolu zależy od długości snu w nocy, dlatego warto dołożyć starań aby przesypiać co najmniej 7-8 godzin.
- Unikanie używek – kofeina i cukier zaburzają gospodarkę hormonalną organizmu.
- Leczenie źródeł stanów zapalnych – próchnica zębów, choroby przewlekłe, problemy jelitowe powodują zwiększoną produkcję kortyzolu.
- Włącz do swojej diety probiotyki – kefir, kapusta kiszona, pikle i inne produkty fermentowane poprawiające odporność.
- Naturalne adaptogeny stymulujące układ odpornościowy – zioła Eleutherococcus i żeń-szeń, korzeń lukrecji, bazylia i melisa.
- Zwiększenie aktywności fizyczną – sport i szybki marsz normalizują poziom hormonów.
