Nawet przy najstaranniejszej opiece nie można uniknąć problemów w pielęgnacji roślin domowych.
Odporne, wytrwałe i mało wymagające kultury mogą nas równie nieprzyjemnie zaskoczyć co rośliny egzotyczne trudniejsze w uprawie.
Niektóre problemy sygnalizują jedynie potrzebę drobnych korekt, inne zaś wymagają poważnych interwencji.
Najczęściej pojawiającym się objawem jest obsychanie końcówek liści. Dlaczego zatem końce liści wysychają i jak zapobiec pogłębianiu się problemu?
Zasychanie wierzchołków liści nie zawsze prowadzi do ich opadania lub więdnięcia, najczęściej nie dotyka nawet 1% powierzchni liści. Niemniej wpływa na atrakcyjność rośliny i psuje jej wygląd.
Tego zjawiska nie należy ignorować, nawet jeśli wydaje się, że jest czysto sezonowe (najczęściej dzieje się tak zimą). Może ono bowiem być początkiem poważnych problemów prowadzących do śmierci rośliny.
Krok pierwszy – kompleksowa diagnoza
Kiedy na roślinie pojawiają się suche końcówki liści na myśl przychodzi zbyt suche powietrze.
Niewystarczająca wilgotność jest rzeczywiście najczęstszą przyczyną tego zjawiska, ale nie jedyną.
Oprócz niewystarczająco wysokiej wilgotności do wysychania końcówek liści, mogą prowadzić następujące czynniki:
- podlewanie wodą twardą i nie osiadłą;
- przelanie i przesuszenie;
- rozprzestrzenianie się szkodników;
- niewłaściwe karmienie – brak lub nadmiar nawozów;
- bezpośrednie południowe nasłonecznienie dla upraw preferujących cień;
- zbyt wysokie temperatury powietrza (szczególnie podczas zimowania);
- zbyt mała doniczka.
Aby dokładnie zdiagnozować przyczynę, konieczne jest odpowiedzialne podejście do procesu oceny stanu rośliny metodą eliminacji:
1. Dokładnie obejrzyj roślinę, zwłaszcza pędy i spód liści pod kątem oznak szkodników i innych oznak zahamowania wzrostu. Nawet jeśli ich nie widzisz podłóż białą kartkę i potrząśnij liściem. Przyjrzyj się czy nic się na niej nie porusza.
2. Sprawdź, czy pojemnik nie jest zbyt ciasny i czy korzenie nie wystają przez otwór odpływowy.
3. Określ wilgotność podłoża lub ewentualnie stopień przesuszenia. Jeśli trudno ci ocenić tylko „na dotyk”, kup w kwiaciarni specjalne wskaźniki, które pokażą stopień wilgotności.
4. Przeanalizuj harmonogram karmienia i porównaj go z zalecanym dla danej rośliny. Na przykład w owocach cytrusowych końcówki wysychają, zwykle z powodu braku żelaza. A w większości upraw niekwitnących zbyt częste nawożenie może powodować poważne zaburzenia rozwojowe w początkowej fazie objawiające się zasychaniem wierzchołków liści.
5. Przeanalizuj jakość wody. Jeśli używasz bieżącej wody z kranu, jest to najbardziej prawdopodobna przyczyna wysychania końcówek liści. Taka woda zawiera zanieczyszczenia fluoru i chloru, sole i inne substancje, które prowadzą do naruszenia właściwości gleby i zmieniają jej równowagę.
6. Określ wilgotność powietrza dla gatunków preferujących wilgoć.
Odchylenie w jednym punkcie ujawni główną przyczynę wysychania końcówek liści, w dwóch lub więcej – wskaże na potrzebę bardziej kompleksowych działań.
Jak rozwiązać problem z suchymi końcówkami liści?
Krok pierwszy
Niezależnie od ustalonej przyczyny, pierwszym krokiem jest podjęcie ogólnych środków interwencyjnych:
Rozpocznij od wyeliminowania ryzyka zanieczyszczenia gleby i wyeliminowania osadów solnych: usuń biały nalot z powierzchni podłoża, zastąp wierzchnią warstwę gleby świeżym, czystym podłożem.
Pamiętaj też, aby oczyścić liście rośliny z kurzu najlepiej pod prysznicem pod warunkiem, że gleba nie jest przelana, a przyczyną nie jest gnicie korzeni.
Spróbuj zmienić wilgotność powietrza, umieszczając w pobliżu pojemnik z wodą lub nawilżacze. To działanie podejmij także pod warunkiem, że gleba nie jest przelana.
Działania te należy podjąć niezależnie od ustalonej przyczyny.
Krok drugi
Drugi ważny krok to podejście indywidualne. Rośliny są różne i wymagają innej opieki. Storczyków, chlorophytum czy kaktusów ani nie karmimy anie nie podlewamy z tą samą częstotliwością. Każda roślina powinna otrzymać dokładnie taką opiekę (i takie warunki), jakich potrzebuje. Przeanalizuj warunki uprawy, ustawienia i pielęgnacji pod kątem konkretnego gatunku.
Dalsze środki zależą bezpośrednio od przyczyny wysychania końcówek liści.
Jeśli końcówki liści wysychają z powodu suchego powietrza
Problem z suchym powietrzem można rozwiązać poniższymi metodami:
- opryskiwanie (nie nadaje się do roślin kwitnących i liści owłosionych);
- instalacja specjalnych nawilżaczy;
- instalowanie tac z mokrymi kamykami, mchem, ekspandowaną gliną, na których umieszczają doniczkę z rośliną, aby dno nie dotykało wody;
- umieszczanie roślin w gablotach.
Jeśli końcówki liści wysychają z powodu jakości wody
- sprawdź, jaka woda jest zalecana do podlewania danej rośliny (może potrzebuje wody zakwaszonej lub szczególnie miękkiej);
- odstawiaj na co najmniej 24 godziny (a najlepiej kilka dni) przed podlaniem;
- zastąp wodę z kranu deszczówką, roztopioną wodą lub przegotowaną wodą.
Jeśli końcówki liści wyschną z powodu niewłaściwego podlewania
Gdy przyczyną problemu jest niewłaściwy tryb nawadniania i naruszenie komfortowej wilgotności podłoża, działania powinny być inne:
Poznaj preferencje rośliny. W przypadku podlewania, które już doprowadziło do procesu gnicia należy ocenić jakość drenażu i otworu drenażowego. Jeśli są w porządku, pozwól substratowi prawie całkowicie wyschnąć przed następnym zabiegiem. Jeśli problemem jest mały otwór odpływowy, brak drenażu przesadź roślinę do odpowiedniej doniczki.
W przypadku nadmiernej suszy zadbaj o częstsze i obfitsze podlewanie. Ale nie pozwól, aby woda stagnowała w doniczkach.
Dla problematycznych roślin rozważ zakup samonawadniających się doniczek, które optymalnie dawkują nawilżanie podłoża.
Jeśli końcówki liści zasychają z powodu szkodników
W przypadku gdy oślina jest zainfekowana szkodnikami, rozpocznij złożoną walkę:
- odizoluj roślinę od innych upraw w pomieszczeniach, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się szkodników;
umyj liście wodą z mydłem; - zwiększ wilgotność powietrza;
- zacznij stosować specjalne insektycydy (asortyment preparatów zarówno typu biologicznego, jak i składu czysto chemicznego kupisz w centrum ogrodniczym);
- podczas przesadzania rośliny ostrożnie przetwarzaj i dezynfekuj pojemnik;
- zastosuj środki zapobiegawcze dla pozostałych roślin.
Jeśli końcówki liści wysychają z powodu warunków otoczenia
Gdy przyczyną zasychania końcówek liści są niewłaściwe oświetlenie, temperatura, nawożenie, wówczas należy je zmienić na odpowiednie dla określonego gatunku i odmiany rośliny.
W przypadku wyraźnych oznak, że roślina ma zbyt małą doniczkę i ściśnięte korzenie przesadź ją do większej. Przesadzanie trzeba przeprowadzić również wtedy, gdy nadmiaru składników odżywczych nie można skorygować poprzez proste zmniejszenie zasilania.
Jak widać problem zasychania końcówek liści może być zarówno bardzo prosty do zidentyfikowania i rozwiązania jak i bardziej złożony i wymagający kompleksowego podejścia.
Warto je podjąć, ponieważ zasychaniem końcówek liści roślina sygnalizuje nam, że potrzebuje wsparcia i działania, zanim jej dyskomfort stanie się źródłem poważniejszych problemów.