Rojnik murowy (Sempervivum) należy do rodziny gruboszowatych, znanej naukowo jako Crassulaceae. Ta rodzina obejmuje sukulenty. Charakteryzują się grubymi, soczystymi liśćmi, które magazynują wodę. To pozwala im przetrwać w suchych warunkach. Gruboszowate są szeroko rozpowszechnione i zawierają wiele gatunków roślin. Są przystosowane do życia w różnorodnych ekosystemach, od suchych pustyń po chłodne regiony górskie. Rojnik jest jednym z najbardziej znanych przedstawicieli tej rodziny. Często wykorzystywanym w ogrodnictwie ze względu na swoje dekoracyjne walory i niewielkie wymagania uprawowe.
Rozmnażanie i uprawa rojnika murowego (Sempervivum tectorum)
Rojnik murowy (Sempervivum tectorum) to więcej niż tylko ozdoba skalniaków i ogrodów. Jest rośliną łatwą w uprawie i rozmnażaniu. Odporną na suszę i niskie temperatury, co czyni go idealnym do uprawy w różnych warunkach klimatycznych.
Stanowisko: Rojnik murowy preferuje w ogrodzie pełne słońce, ale poradzi sobie również w półcieniu. Intensywne oświetlenie jest kluczowe dla utrzymania koloru liści i właściwego rozwoju rośliny.
Gleba: Idealna gleba dla rojnika powinna być przepuszczalna z dobrym drenażem, aby uniknąć zastoju wody. Doskonale sprawdzą się mieszanki ziemi przeznaczone dla sukulentów lub dodanie gruboziarnistego piasku do zwykłej ziemi. Rojnik dobrze czuje się na rabacie i skalniaku. Potrzebuje w ogrodzie miejsca, gdzie może się rozrastać.
Zimowanie: Większość gatunków rojnika jest odporna na mróz i może pozostać na zewnątrz przez cały rok. Jednak w przypadku bardzo mokrych i zimnych warunków warto zapewnić roślinom ochronę przed nadmierną wilgocią.
Rozmnażanie: Rojnik murowy rozmnaża się bardzo łatwo. Najprostsza metoda to rozmnażanie przez rozłogi. Rojnik tworzy rozłogi, które łatwo można oddzielić od rośliny matki i posadzić bezpośrednio w ziemi. Rozłogi szybko ukorzeniają się, tworząc nowe rośliny.
Tradycyjne zastosowanie rojnika
Tradycyjne zastosowanie rojnika ma długą historię. Występował w różnorodnych kulturach i regionach, ludności Europy. Był wykorzystywany głównie leczniczo, ale także znalazł dość nietypowe zastosowanie. Mianowicie sadzono go na dachach. Cel tego był złożony. Po pierwsze miał podtrzymywać dachówki. Po drugie chronić przed pożarem ze względu na swoje soczyste, wodne liście. I po trzecie przypisywano mu magiczną moc ochrony przed piorunami.
Poznano i doceniono także jego właściwości lecznicze, co skutkowało szerokim wykorzystaniem w medycynie ludowej.
Właściwości lecznicze rojnika murowego
Ta niepozorna roślina kryje w sobie bogactwo właściwości leczniczych. Od wieków jest wykorzystywany w medycynie ludowej. Roślina ta jest znana z właściwości leczniczych, zwłaszcza dwóch gatunków: Sempervivum tectorum i Sempervivum blandum.
Rojnik zawiera składniki aktywne takie jak flavonoidy, glikozydy, kwasy organiczne (w tym jabłkowy i mrówkowy). Mogą one przyczyniać się do ich działania przeciwzapalnego, przeciwbakteryjnego, a także wspomagającego gojenie ran.
Oto niektóre z tradycyjnych zastosowań rojnika:
Leczenie ran i oparzeń
Sok z liści rojnika był stosowany do leczenia ran, oparzeń i ugryzień owadów. Wierzono, że jego właściwości przeciwzapalne i przeciwbakteryjne przyspieszają gojenie się ran i zmniejszają ryzyko infekcji.
Problemy skórne
Rojnik był tradycyjnie wykorzystywany do leczenia różnych problemów skórnych, takich jak modzele, kurzajki, infekcji grzybiczych stóp i paznokci oraz choroby skóry, np. egzemy czy łuszczycy. Jego działanie ściągające i przeciwzapalne miało pomagać w łagodzeniu stanów zapalnych skóry.
Ból ucha
Sok z rojnika był stosowany jako domowy środek na ból ucha. 2-3 kropli soku wpuszczano bezpośrednio do ucha, aby złagodzić ból i stany zapalne.
Zapalenie spojówek
Stosowano również okłady z liści rojnika na oczy, aby łagodzić objawy zapalenia spojówek. Dzięki jego działaniu przeciwzapalnemu i łagodzącemu.
Maść na nerwobóle
Już w XIV wieku sok z rojnika był używany, jako składnik maści na nerwobóle. Ekstrahowany tłuszczem (krowim lub wieprzowym) – stosowany miejscowo.
Ból głowy
Bito liść rojnika i przykładano do czoła chusteczką.
W krajach skandynawskich stosowano sok z rojnika przeciwko pasożytom.
Rojnik stosowano także wewnętrznie w formie nalewek.
Przeczytaj również: Na grzybicę stóp i nie tylko – ten olejek ma niezrównane właściwości. Zaskakuje skutecznością
Lecznicze właściwości rojnika
Przyspieszenie gojenia
Dzięki bogactwu składników takich jak taniny, saponiny czy kwas jabłkowy, rojnik ma silne działanie przyspieszające gojenie ran. Świeży sok z liści może być stosowany bezpośrednio na skaleczenia, oparzenia, czy trudno gojące się rany.
Jedno z badań opublikowanych w „Journal of Ethnopharmacology” sugeruje, że ekstrakty z Sempervivum tectorum wykazują działanie przeciwbakteryjne przeciwko różnym szczepom bakterii. Może to tłumaczyć tradycyjne zastosowanie rojnika w leczeniu ran i stanów zapalnych skóry.
Działanie antybakteryjne
Badania wykazały, że ekstrakty z rojnika mogą hamować wzrost niektórych bakterii i grzybów. To sprawia, że jest on cennym składnikiem maści i preparatów na problemy skórne.
Rojnik murowy- jak wykorzystać jego właściwości?
Najprostszym sposobem wykorzystania rojnika jest aplikacja świeżo wyciśniętego soku z liści bezpośrednio na skórę. Można również przygotować napar lub macerat, który posłuży jako baza do okładów na zmienione chorobowo miejsca.
Na modzele wykorzystywano rojnik w następujący sposób. Najpierw wymoczyć stopy w ciepłej wodzie z łyżką sody. Stopy osuszyć. Następnie na wysuszone miejsce nałożyć zmiażdżony liść rojnika. Nałożyć gazę, przymocować za pomocą plastra i zostawić na całą noc. Procedurę powtarza się, aż modzel całkowicie zniknie.
Możliwe korzyści zdrowotne i działania niepożądane
Podobnie jak wiele ziół, rojnik może oferować korzyści zdrowotne. Stosowanie zewnętrzne jest stosunkowo bezpieczne. Jednak w przypadku wewnętrznego spożycia powinno być ono konsultowane z profesjonalistami medycznymi. Przy nieodpowiednim stosowaniu mogą wystąpić działania niepożądane, takie jak wymioty, podrażnienia skóry, biegunka i nudności.
Źródło:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10145336/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5101305/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7360817/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10563921/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5324297/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4449527/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2202332/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9693171/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8206464/
Przeczytaj również: Gdyby ludzie wiedzieli, jakie lecznicze działanie ma ta roślina, hodowaliby tylko ją