Wiosna to najlepszy czas na nawożenie ogrodu, w którym będą rosły warzywa. Rośliny potrzebują składników odżywczych do wzrostu, a ich głównym źródłem jest gleba.
Ale jak zrozumieć, czego brakuje ziemi? A gdzie znaleźć najlepszy nawóz do ogrodu?
Skład i zalety nawozów
Nawozy zawierają co najmniej jeden z trzech składników odżywczych: azot, fosfor i potas, które są niezbędne do wzrostu roślin. Są one określane zbiorczo jako NPK, a procent każdego z nich w opakowaniu nawozu jest oznaczony trzema liczbami oddzielonymi myślnikami.
Aby lepiej zrozumieć nawozy i jak pomagają roślinom, poznajmy ich zasadę działania.
Azot uważany jest za najpowszechniejszy składnik pokarmowy zawarty w nawozach i najważniejszy dla roślin. Stymuluje wzrost roślin ogrodowych i pomaga im chronić się przed szkodnikami. Roślinom często brakuje azotu, ponieważ jest on szybko wypłukiwany z gleby.
Fosfor wspomaga wzrost roślin, a także odgrywa ważną rolę w tworzeniu kwiatów, owoców i nasion. Wspomaga również wzrost korzeni. Nawozy stymulujące kwitnienie zawierają dużo fosforu.
Potas przyspiesza wzrost roślin, pomaga zwalczać choroby oraz odgrywa ważną rolę w tworzeniu korzeni, łodyg i kwiatów. Rośliny z niedoborem potasu mogą wykazywać oznaki chlorozy.
Etykiety
Etykiety nawozu mają trzy liczby oddzielone myślnikami, wskazujące na procentową zawartość azotu, fosforu i potasu w opakowaniu. Na przykład worek z numerami 15-15-15 będzie zawierał 15% azotu, 15% fosforu i 15% potasu. Inne nawozy mogą mieć numery 12-0-0, co oznacza, że zawiera 12% azotu i nie zawiera fosforu i potasu.
Rodzaje nawozów
Istnieje kilka ogólnych terminów opisujących nawozy:
Nawozy ogólnego przeznaczenia zawierają wszystkie trzy składniki odżywcze i mają na celu stworzenie korzystnych warunków dla większości roślin.
Zbilansowane nawozy zawierają taką samą ilość azotu, fosforu i potasu.
Opracowywane są specjalne nawozy z wyższą zawartością niektórych składników odżywczych, aby osiągnąć dobre wyniki dla określonych roślin. Przykładami są nawozy do trawników, które składają się z azotu, oraz nawozy z wysoką zawartością fosforu, który sprzyja kwitnieniu. Inne nawozy tworzone są z myślą o konkretnych gatunkach roślin, takich jak cytrusy, rośliny doniczkowe i róże.
Nawozy niekompletne nie zawierają przynajmniej jednego z głównych składników pokarmowych i służą do korygowania określonych niedoborów roślin.
Nawozy o powolnym działaniu nasycają rośliny powoli, zwykle przez około 3-6 miesięcy.
Nawozy na bazie wody to nawozy w płynie mogą zawierać wszystkie trzy niezbędne składniki odżywcze lub jeden i są stosowane do korzeni lub czasami dolistnie. Działają bardzo szybko w porównaniu z innymi nawozami.
Nawozy organiczne, nawozy wyprodukowane z substancji organicznej (kompost, biohumus, plony uboczne np. słoma, liście buraczane).
Nawozy mineralne syntetyczne mogą być produkowane z kopalin lub wytwarzane na szeroką skalę w zakładach chemicznych w procesie syntezy.
Oba rodzaje nawozów służą do podawania tych samych składników pokarmowych, po prostu pochodzą z różnych źródeł i różnią się zasadą działania.
Ilość mikroelementów obecnych w nawozach organicznych jest mniejsza niż w formie syntetycznej, ale są one przechowywane znacznie dłużej. Uwalniają się powoli, ponieważ muszą zostać przekształcone w formy odpowiednie do przyswajania przez rośliny. Dokonują tego mikroby glebowe, które są już obecne w glebie. Nawozy organiczne korzystnie wpływają na glebę i poprawiają jej jakość. Ponieważ pochodzą z naturalnych źródeł, nie spalają roślin i nie zanieczyszczają wód gruntowych, jak robią to nawozy syntetyczne.
Nawozy syntetyczne powstają z chemikaliów. Działają szybko i w przeciwieństwie do nawozów organicznych, ich składniki odżywcze nie muszą być przekształcane w inną formę, zanim zostaną wchłonięte przez rośliny. Należy ich używać ostrożnie, ponieważ rośliny warzywne mogą się palić, jeśli są przenawożone, do gleb piaszczystych używa się mniejsza dawkę nawozu niż do gleb gliniastych. Chociaż nawozy syntetyczne szybko eliminują niedobory mikroelementów, nie trwają w glebie długo i wymagają ponownego użycia.
Nawóz naturalny – nawóz pochodzenia zwierzęcego, tj. obornik, gnojówka i gnojowica oraz guano.
Zawiera niezbędne dla roślin składniki pokarmowe w postaci związków organicznych.
Nawozem naturalnym określa się również nawozy mineralnych naturalnego pochodzenia, np. kopalnych fosforytów lub mączek skalnych wykorzystywane są w rolnictwie ekologicznym.
Cechą nawozów naturalnych jest posiadanie kompleksu pierwiastków potrzebnych roślinom, w zależności jednak od ilości zawartej w nich substancji organicznej, pierwiastki te mogą być bezpośrednio pobierane przez rośliny dopiero po mineralizacji związków organicznych, procesie, który zachodzi dzięki mikroorganizmom glebowym. Mineralizacja zachodzi stopniowo, dlatego działanie tych nawozów jest długotrwałe, przez co oddziałują korzystnie na rośliny o długim okresie wegetacji, np. na ziemniak czy burak.
Obornik koński jest obok obornika bydlęcego najważniejszym nawozem naturalnym stosowanym w polskim rolnictwie
Nawozy naturalne są źródłem próchnicy, dlatego ich stosowanie polepsza właściwości fizyczne, chemiczne i biologiczne gleby oraz wzbogaca jej mikroflorę. Nawozy te wymagają wprowadzenia do gleby i wymieszania z nią.
