Pomidor to warzywo, którego uprawa jest prawie niemożliwa bez użycia nawozów.
Jest bardzo wrażliwy na brak trzech podstawowych pierwiastków azotu, potasu i magnezu. Paradoksalnie jednak może dojść do przenawożenia, a nadmiar powyższych utrudnia wchłanianie wapnia.
Dlatego bardzo ważne jest przestrzeganie właściwych proporcji w żywieniu pomidorów, aby nie przesadzić z niektórymi składnikami odżywczymi ze szkodą dla innych.
Nie mniej ważna jest obserwacja i świadomość niepokojących objawów i umiejętność rozpoznawania przyczyny. Niestety bardzo często niektóre przypadłości, które dotykają nasze rośliny błędnie diagnozujemy.
Sucha zgnilizna wierzchołkowa
Zgnilizna owoców jest najczęściej błędnie diagnozowanym problemem. Kiedy na owocach pojawiają się ciemne plamy najczęściej uznaje się, że jest to choroba ziemniaczana.
Jednak objawem zarazy ziemniaczanej są brązowe plamy na całych owocach. Kiedy plamy pojawiają się tylko w okolicy dolnej owocu wokół wierzchołka, mówimy, że owoc dotyka sucha zgnilizna wierzchołkowa, której przyczyną jest niedobór wapnia.
Niedobór wapnia można także zauważyć na wcześniejszych etapach: powolne kiełkowanie nasion czy opadanie kwiatów bez zawiązywania owocu, słaby system korzeniowy, jednak najbardziej zauważalnym symptomem są właśnie czarne powiększające się plamy na dolnej części dojrzewającego owocu.
Dobra wiadomość jest taka, że mimo iż, owoce, które już zostały zaatakowane przepadną, to można uratować roślinę i inne owoce dostarczając pomidorom wapń odpowiednio szybko.
Przyczyny niedoboru wapnia
Niedobór wapnia może wynikać z różnych przyczyn. Pierwszą może być brak wapnia w glebie. Jest charakterystyczny dla torfowych gleb organicznych, najczęściej o odczynie kwaśnym. W takim przypadku bezwzględnie konieczne jest zastosowanie materiałów wapiennych jako nawozu wapniowego, które alkalizują glebę. Jednocześnie musimy pamiętać, że ten rodzaj nawozu nie działa od razu.
Brak wapnia związany z niedoborem w glebie nie jest częstym przypadkiem, ponieważ wykorzystując do nawadniania wodę wodociągową, studzienną, wszelkie wody gruntowe, wody rzeczne, które są wystarczająco nasycone wapniem, a także solami magnezu, wówczas nie należy spodziewać się braku wapnia. Ale jeśli do nawadniania używasz wody deszczowej, jest ona uboga w różne sole, w tym wapń. W tym przypadku przez uprawy takie jak pomidor, odczuwalny jest niedobór wapnia w glebie. Drugim czynnikiem wpływającym na brak wapnia w glebie jest regularne stosowanie nawozu zielonego, zwłaszcza roślin krzyżowych. Faktem jest, że systematyczne układanie masy zielonej przyczynia się do rozpuszczania wapnia, który wraz z wodą nawadniającą opuszcza glebę i migruje do głębszych warstw, gdzie korzenie nie wnikają i stają się niedostępne dla wielu roślin.
Jeśli regularnie układasz zieloną ściółkę, a następnie wkopujesz ją w ziemię, stosuj nawozy wapniowe w czasie przekopywania jesienią.
Uważa się, że potas jest antagonistą wapnia. Wysokie dawki stosowanego potasu obniżają poziom przyswajania wapnia przez rośliny.
Wszystkie składniki odżywcze, potas, wapń i magnez w okresie dojrzewania pomidora powinny być dostarczane roślinie harmonijnie.
Zatem dwa rodzaje niedoboru wapnia, jego niedobór elementarny oraz nadmiar potasu są głównymi czynnikami występowania zgnilizny wierzchołkowej pomidora.
Nawozy zawierające wapń
Najlepiej gdy nawozy do pomidorów zawierające wapń zastosuje się podczas jesiennego lub wiosennego kopania ziemi. W przypadku gleb kwaśnych ta procedura jest niezbędna i nazywa się wapnowaniem.
W tym celu najczęściej stosuje się następujące rodzaje nawozów:
Mączka wapienna – to mielony wapień, który jest szeroko rozpowszechnioną skałą osadową. Zdolność neutralizacji wynosi od 85 do 95%.
Mąka dolomitowa – składa się z 56% węglanu wapnia i 42% węglanu magnezu. Przy stosowaniu tego nawozu gleba jest wzbogacana zarówno w wapń, jak i magnez. Ten rodzaj nawozu nie rozkłada się na glebach kwaśnych tak szybko jak mąka wapienna.
Wapno gaszone i palone – zawierają w swoim składzie tylko wapń, zdolność neutralizująca tych nawozów jest bardzo wysoka. Ale ich koszt jest znacznie wyższy niż innych nawozów wapniowych i nie są tak wygodne w użyciu.
Kreda mielona to miękka nierafinowana forma wapienia, zawiera czysty węglan wapnia z domieszką tlenku krzemu i gliny. Całkowicie neutralizuje kwasowość.
Azotan wapnia
Nawóz, który w przeciwieństwie do większości poprzednich dobrze rozpuszcza się w wodzie, co oznacza, że można go stosować do dolistnego nawożenia pomidorów.
Stosowanie azotanu wapnia ma następujące zalety w przypadku opryskiwania pomidorów:
- Przyspiesza rozwój roślin i dojrzewanie pomidorów, co pozwala na wcześniejsze zbiory.
- Zwiększa ogólną wydajność o 10-15%.
- Pomaga pomidorom tolerować nagłe zmiany temperatury.
- Zwiększa odporność pomidorów na choroby i wspomaga ochronę przed szkodnikami.
- Poprawia smak i wygląd owoców, podnosi trwałość ich przechowywania.
W celu zapobiegania suchej zgniliźnie pomidorów, stosuje się dolistną pielęgnację pomidorów azotanem wapnia. Aby to zrobić, 100 g nawozu rozpuszcza się w 10 litrach wody, a krzaki pomidora ostrożnie spryskuje się powstałym roztworem. Ta procedura może być przeprowadzona zarówno podczas kwitnienia, jak i w okresie formowania owoców.
Uwaga! Należy opryskiwać przed uformowaniem pierwszych pąków, później nie należy tego robić, ponieważ w owocach gromadzą się azotany.
Saletra wapniowa może być stosowana już na etapie uprawy sadzonek pomidorów. W tym celu stosuje się produkt o następującym składzie: 20 g azotanu wapnia, 100 g popiołu i 10 g mocznika rozpuszcza się w 10 litrach wody. Sadzonki pomidorów podlewa się pod korzeń 10-12 dni.
Podczas sadzenia sadzonek pomidorów w ziemi granulki saletry wapniowej można dodawać bezpośrednio do dołków roślinnych. Na każdy krzew potrzeba około 20 g nawozu.
Saletrą wapniową można opryskiwać pomidory na suchą zgniliznę wierzchołków, dojdzie do utraty zaatakowanych plonów, ale wiele owoców uda się jeszcze uratować. Instrukcja użycia znajduje się na opakowaniu konkretnego produktu.
Inne nawozy rozpuszczalne w wodzie
Do oprysku dolistnego można również użyć chlorku wapnia, który dobrze rozpuszcza się w wodzie. Aby przygotować roztwór do opryskiwania, 100 g tego nawozu rozcieńcza się w 10 litrach wody.
Istnieje również szereg nowoczesnych nawozów do pomidorów, które zawierają wapń w formie chelatów, czyli w formie najłatwiej przyswajalnej przez rośliny.
Środki ludowe zawierające wapń
Najbardziej znanym i popularnym środkiem ludowym do uzupełniania zawartości wapnia w pomidorach jest popiół drzewny lub słomiany. W zależności od pochodzenia może zawierać od 25 do 40% tego niezbędnego pierwiastka.
Aby przygotować roztwór do podlewania krzewów pomidora, szklankę popiołu rozpuszcza się w wiadrze z wodą. Po dokładnym wymieszaniu podlewa krzaki pomidorów w ilości 1-2 litry na krzak.
Dolistny oprysk pomidorowy z popiołem, przygotowuje się następująco: 300 gramów popiołu rozcieńcza się w trzech litrach wody i gotuje przez 30 minut. Następnie nalega przez około 4-5 godzin, dodaje wodę, aby objętość roztworu wzrosła do 10 litrów, a także trochę mydła do prania i spryskuje krzaki pomidorów.
Wskazówka!
Jeśli na owocach pomidorów nadal występuje zgnilizna, można spróbować rozcieńczyć 1 litr mleka lub serwatki w 10 litrach wody i spryskać pomidory powstałym roztworem.
Wreszcie dość prostym lekarstwem na uzupełnienie ubytków wapnia w pomidorach jest spryskiwanie naparem ze sproszkowanej skorupki jajka. Im drobniej skorupkę zmiażdżysz, tym lepiej. Zmiażdżone skorupki z trzech jajek dodaje się do jednego litra ciepłej wody i odstawia na kilka dni. Po pojawieniu się charakterystycznego zapachu siarkowodoru napar jest gotowy do użycia.
