Czy empatia lekarza ma wpływ na efekty leczenia? Wyniki zaskoczyły naukowców

Empatia w placówkach podstawowej opieki zdrowotnej została teraz naukowo powiązana z jakością wyników zdrowotnych pacjentów.

Dotąd żadne badanie nie badało tylu czynników.

Badanie opublikowane w British Journal of General Practice miało na cel sprawdzenie czy istnieje związek pomiędzy empatią lekarza, t.j. zainteresowaniem pacjentem, jakością konsultacji i zaufaniem jakie budzi w pacjencie, a stopniem poprawy wyników leczenia. Badanie sprawdzało również zależność tego związku od płci.

Przetestowano 61 lekarzy i 4 pacjentów (2 mężczyzn i 2 kobiety), którzy odwiedzili lekarzy we francuskojęzycznej części Szwajcarii.

Badanie

Sześćdziesięciu jeden lekarzy sfilmowano w czasie konsultacji dwóch pacjentów płci męskiej i dwóch pacjentek. Oceniono sześć różnych miar empatii: testowano samoocenę własnej empatii przez lekarzy, ocenę stopnia empatii przez pacjentów, ale także obiektywne testy: test rozpoznawania twarzy, dwa różne zewnętrzne pomiary obserwacyjne oraz Synchronię Średnich Podstawowych Częstotliwości Głosu (SVMFF), mierzącą podniecenie kodowane głosem.

Lekarze wypełnili zwalidowany test rozpoznawania emocji (Analiza Diagnostyczna Trafności Niewerbalnej).

Po konsultacji pacjenci oceniali zadowolenie, zaufanie i jakość konsultacji, testy oceniały odbiór lekarza od całkowitej dyssynchronii po synchronizację z lekarzem oraz mierzono obiektywne reakcje pacjentów na lekarzy.

Badanie zakończono 244 nagranymi wideo konsultacjami.

Wyniki pacjentów mierzono za pomocą trzech powszechnie stosowanych miar w badaniach opieki zdrowotnej: stopnia zadowolenia jakości konsultacji i zaufania. Środki te z kolei prowadziły do pozytywnych wyników klinicznych, takich jak nieprzeszkadzanie lekarzowi w jego pracy, niekwestionowanie i lepsze przestrzeganie zaleceń dotyczących leczenia, ocenie poprawy zdrowia i jakości życia w trakcie i po leczeniu, a zatem były stosowane jako wskaźniki wyników medycznych.

Lekarze byli w podobnym wieku o podobnym stażu i doświadczeniu. Jeśli chodzi o pacjentów, mężczyźni i kobiety były podobne pod względem wieku, wykształcenia, o podobnym nasileniu choroby.

Czy empatia lekarza ma związek z płcią?

Kobiety-lekarki oceniały własną empatyczną troskę wyżej niż mężczyźni, podczas gdy lekarze-mężczyźni byli bardziej wokalnie zsynchronizowani ze swoimi pacjentami. Może być tak, że faktycznie to pacjenci zsynchronizowali swoje częstotliwości głosu bardziej w obliczu lekarza mężczyzny, a nie na odwrót.

Płeć lekarza nie wpływała istotnie na związek między pomiarami empatii a wynikami pacjenta, ale miała wpływ na satysfakcję pacjenta. Pacjenci mieli niższą satysfakcję z leczenia, gdy Lekarzem była kobieta, a większą satysfakcję, gdy lekarz był mężczyzną. Może to wskazywać, że pacjenci reagowali na stan władzy zwykle przypisywany mężczyznom.

Badanie wskazuje na wpływ stereotypów płci na samoocenę empatii, lekarze płci męskiej sami zgłaszają mniejszą empatię, ale nie różnili się od kobiet lekarzy w większości obiektywnych testów miar empatii.

Czy empatia lekarza wpływa na wyniki leczenia?

Okazuje się, że nie. Wbrew hipotezie, że empatia ma bardzo korzystny wpływ na wyniki leczenia pacjentów, to badanie ujawniło coś przeciwnego. Było bardzo niewiele związków między pomiarami empatii, a wynikami pacjentów, synchronizacja średnich częstotliwości podstawowych głosu (SVMFF) jest jedyną miarą pozytywnie powiązaną do wszystkich wyników.

Autorzy badania nie wykluczają jednak, że stan choroby mógł mieć istotny wpływ na wyniki. W badaniu pacjenci konsultowali mniej groźne schorzenia jak nadciśnienie czy wyniki badań laboratoryjnych, mogły one nie być podstawą do szerokiej demonstracji empatii.

Natomiast w takich dziedzinach jak psychiatria, opieka paliatywna czy onkologia empatia lekarza mogłaby okazać się istotnym czynnikiem wpływającym na efekty leczenia.

Źródło: https://bjgp.org/content/bjgp/early/2021/10/21/BJGP.2021.0193.full.pdf, Miniatura wpisu: freepik.com

SOK IMBIROWY: Leczy stany zapalne i bóle stawów oraz zmniejsza stres

Lekarstwo na ból stawów – weź zdrowie w swoje ręce!